नवीन संशोधन: ऑनलाइन जोखीम एक्सपोजर 2024 मध्ये उदयास आले, परंतु जेन Z ने मदतीच्या विनंत्या देखील केल्या आहेत
10 फेब्रुवारी, 2025
2024 मध्ये जनरेशन Z साठी ऑनलाइन वातावरण धोकादायक बनले आहे, 10 पैकी आठ किशोरवयीन आणि तरुण प्रौढ व्यक्तींनी किमान एका ऑनलाइन जोखमीच्या संपर्काची तक्रार केली आहे. उत्साहवर्धकपणे, जोखीमींच्या संपर्कांमध्ये वाढ असूनही, अधिक किशोरवयीन मुलांनी सांगितले की त्यांनी डिजिटल समस्या अनुभवल्यानंतर मदत मागितली आहे, आणि अधिक पालकांनी त्यांच्या किशोरवयीन मुलांशी ऑनलाइन अनुभव अधिक चांगल्या प्रकारे घेण्यास मदत करण्यासाठी तपासणी केल्याची तक्रार केली आहे. हे घटक एकत्रित करून Snap Inc. ने डिजिटल वेल-बीइंग इंडेक्स (DWBI) ला वर्ष 3 मध्ये 63 वर आणले आहे, 1 आणि 2 वर्षात 62 वरून एक टक्क्यांनी वाढ झाली आहे.
सहा देशांमधील 13-ते-24 वयोगटातील ऐंशी टक्के मुलांनी सांगितले की त्यांनी 2024 मध्ये ऑनलाइन जोखीम अनुभवली आहे, 2022 मध्ये झालेल्या पहिल्या सर्वेक्षणापेक्षा जवळपास पाच टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. या जोखमीच्या परिस्थितीमध्ये फसवणूक सामान्य होती ज्यामध्ये 59% जेन Z प्रतिसादकर्त्यांनी नमूद केले आहे की ते ऑनलाइन एखाद्या व्यक्तीच्या संपर्कात आले ज्यांनी त्यांच्याशी स्वतःच्या ओळखीबद्दल खोटे बोलले होते. (Snap ने हे संशोधन सुरू केले, परंतु हे Snapchat वर विशिष्ट लक्ष न देता सर्व ऑनलाइन प्लॅटफॉर्म आणि सेवांमध्ये जेन Z किशोरवयीन आणि तरुण प्रौढांचे अनुभव समाविष्ट करते.)
ConnectSafely चे सीईओ लॅरी मॅजिड म्हणतात की, "हे वाईट आणि काहीवेळा दुःखद आहे - पण विशेषत: तरुण लोकांना - अश्या प्रकारे फसवणूक आणि घोटाळ्यांना सामोरे जावे लागते." “दुर्दैवाने, ईमेल, मजकूर संदेश, चॅट, सोशल मीडिया आणि इतर ऑनलाइन अनुभवांमधील बर्याच लोकांसाठी हे वास्तविक आहे. हे सर्व वयोगटातील वापरकर्त्यांचे संरक्षण करण्यात मदत करण्यासाठी वर्धित तंत्रज्ञान आणि वाजवी कायद्यासह मीडिया साक्षरता आणि गंभीर विचारसरणी कौशल्ये मजबूत करण्यासाठी जेव्हा शिक्षणाचा प्रश्न येतो तेव्हा सर्व भागधारकांनी त्यांच्या प्रयत्नांत एक पाऊल पुढे राहण्यास हे मदत करते."
SID च्या 21 व्या वर्धापन दिनानिमित्त आयोजित या वर्षीच्या राष्ट्रीय कार्यक्रमात, यूएस मधील सेफर इंटरनेट डे (SID) चे अधिकृत संयोजक ConnectSafely मध्ये सहभागी होण्याचा Snap ला सन्मान आहे, जिथे आम्ही आमचे काही नवीनतम संशोधन निष्कर्ष शेअर करू. 100 हून अधिक देशांमध्ये साजरा केला जाणाऱ्या, SID चे उद्देश्य तरुण आणि प्रौढांनी तंत्रज्ञानाचा जबाबदारीने, आदरपूर्वक, टीकात्मकपणे, आणि सर्जनशीलपणे वापर करण्यास सक्षम करणे हे आहे. गेल्या तीन वर्षांपासून, आम्ही डिजिटल वेल-बीइंग मध्ये क्रॉस-प्लॅटफॉर्म संशोधन केले आहे आणि SID मध्ये Snap चे सुरू असलेले योगदान म्हणून संपूर्ण निष्कर्ष प्रकाशित केले. हे परिणाम एकंदर तंत्रज्ञान परिसंस्थेला माहिती देण्यास मदत करतात आणि प्रत्येकासाठी सुरक्षित, निरोगी आणि अधिक सकारात्मक डिजिटल अनुभव तयार करण्यात आणि त्यांना प्रोत्साहन देण्यात आपल्या सर्वांना मदत करणाऱ्या पुराव्याच्या आधारावर भर देतात.
काही उत्साहवर्धक ट्रेंड्स
खात्रीशीरपणे, नवीनतम निष्कर्षावरून असे दिसून आले आहे की गेल्या वर्षी (मागील वर्षांच्या तुलनेत) अधिक जेन Zers ने सांगितले की त्यांनी ऑनलाइन धोका अनुभवल्यानंतर कोणाशीतरी बोलले किंवा मदत मागितली. 13-ते-24 वयोगटातील 10 पैकी सुमारे सहा (59%) जणांनी मदत मागितली आहे, ज्यात 2023 पासून नऊ टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. त्याचप्रमाणे, 13-ते-19 वयोगटातील मुलांच्या अर्ध्याहून अधिक (51%) पालकांनी सांगितले की त्यांनी त्यांच्या किशोरवयीन मुलांशी ऑनलाइन जीवनाबद्दल सक्रियपणे विचारपूस केली, जी दुसऱ्या वर्षाच्या तुलनेत नऊ टक्के जास्त आहे. दरम्यान, थोडे अधिक पालक (45% विरुद्ध दुसऱ्या वर्षातील 43%) म्हणाले की त्यांना त्यांच्या किशोरवयीन मुलांवर ऑनलाइन असताना जबाबदारीने वागण्याचा विश्वास आहे आणि त्यांना त्यांच्यावर सक्रियपणे लक्ष ठेवण्याची आवश्यकता वाटत नाही.
आणखी एका सकारात्मक निष्कर्षातून असे दिसून आले की गेल्या वर्षी तरुणांभोवती "सहाय्यक मालमत्ता" वाढतच राहिली. समर्थन मालमत्ता म्हणजे तरुण व्यक्तीच्या आयुष्यातील, घरी, शाळेत किंवा समाजातील असे लोक ज्यांच्याशी जेन Zers समस्यांबद्दल बोलू शकतात, त्यांचे ऐकतील आणि त्यांना यश मिळेल असा विश्वास असेल. आश्चर्याची गोष्ट नाही की, संशोधनातून असे दिसून येते की ज्या तरुणांकडे जास्त प्रमाणात समर्थन मालमत्ता उपलब्ध आहे ते अधिक प्रभावीपणे डिजिटल वेल-बीइंग साजरा करू शकतात. म्हणूनच किशोरवयीन आणि तरुण प्रौढांना ऑनलाइन आणि ऑफलाईन दोन्ही प्रकारे समर्थन देण्यासाठी आपण सर्वांनी आपली भूमिका पार पाडणे आवश्यक आहे.
वर्ष 3 मधील काही अतिरिक्त उच्च-स्तरीय निष्कर्ष खाली दिले आहेत:
सहा देशांमध्ये सर्वेक्षण केलेल्या 6,004 GenZers पैकी 23% ने सांगितले की ते लैंगिक शोषणाचे बळी होते. निम्म्यापेक्षा जास्त (51%) काही ऑनलाइन परिस्थितीत आमिष दाखविण्यात आल्याचे किंवा धोकादायक डिजिटल वर्तनात गुंतलेले असल्याचे नोंदवले गेले आहे, ज्यामुळे लैंगिक शोषण होऊ शकते. यात समावेश आहे, "लैंगिक अपराधासाठी तयार करणे" (37%), “कॅटफिश” होणे" (30%), हॅक होणे (26%), किंवा लैंगिक प्रतिमा ऑनलाइन सामायिक करणे (17%). (आम्ही यापैकी काही निष्कर्ष गेल्या ऑक्टोबरमध्ये प्रकाशित केले.)
ऑनलाइन प्रणय सूचक प्रतिमांमध्ये जेन Z चा सहभाग हा पालकांसाठी एक महत्वाचा मुद्दा राहिला. किशोरवयीन मुलांच्या पाचपैकी पालकांपैकी फक्त 1 (21%) जणांनी सांगितले की त्यांना असे वाटले की त्यांची किशोरवयीन मुलांचा ऑनलाइन लैंगिक प्रतिमांमध्ये सहभाग होता. खरं तर, एक तृतीयांश (36%) पेक्षा जास्त किशोरवयीन मुलांनी अशा सहभागास कबूल केले आहे – 15-टक्क्यांचे अंतर.
24% जेन Z प्रतिसादकर्त्यांनी सांगितले की त्यांनी AI-निर्मित काही प्रकारचे फोटो किंवा व्हिडिओ पाहिले आहेत जे लैंगिक स्वरूपाचे होते. ज्यांनी या प्रकारची सामग्री पाहिल्याचा दावा केला, त्यापैकी 2% लोकांनी सांगितले की त्यांना वाटते की ही प्रतिमा अल्पवयीन मुलांची आहे. (आम्ही यापैकी काही डेटा नोव्हेंबरमध्ये प्रकाशित केला.)
हे निकाल Snap च्या Gen Z च्या डिजिटल कल्याणाविषयी सुरू असलेल्या संशोधनाचा भाग आहेत आणि आमच्या DWBI चा नवीनतम भाग आहेत, जो सहा देशांमध्ये किशोर (13-17 वयोगटातील) आणि तरुण प्रौढ (18-24 वयोगटातील) ऑनलाइन कसे आहेत याचे मोजमाप करतो: ऑस्ट्रेलिया, फ्रान्स, जर्मनी, भारत, इंग्लंड, आणि अमेरिका. आम्ही 13-ते-19 वयोगटातील मुलांच्या पालकांचे त्यांच्या किशोरवयीन मुलांच्या ऑनलाइन जोखमीच्या संपर्कात येण्याबद्दल सर्वेक्षण देखील करतो. हे सर्वेक्षण 3 जून ते 19 जून 2024 दरम्यान करण्यात आले, आणि तीन वयोगटातील आणि सहा भौगोलिक क्षेत्रांमधील 9,007 प्रतिसादकर्त्यांना यात सहभागी करून घेण्यात आले.
DWBI 3 रे वर्ष
DWBI प्रत्येक प्रतिसादकर्त्यास त्यांच्या भावना विधानांच्या श्रेणीसह करारावर आधारित 0 ते 100 दरम्यान स्कोअर प्रदान करतो. वैयक्तिक प्रतिसादकर्ता स्कोअर नंतर विशिष्ट देश स्कोअर आणि सहा देशांची सरासरी तयार करतात. सर्व सहा भौगोलिक क्षेत्रांमध्ये सरासरी पाहता, 2024 चा DWBI 2023 आणि 2022 मध्ये 62 वरून एक टक्क्याने वाढून 63 वर पोहोचला. सर्व गोष्टींचा विचार केला तर, हे सरासरी मोजमाप राहिले आहे, परंतु किशोरवयीन आणि तरुण प्रौढ दोघांसाठीही जोखीम वाढीचे प्रमाण पाहता ते निव्वळ सकारात्मक आहे. सलग तिसऱ्या वर्षी, भारताने सर्वाधिक DWBI 67 नोंदवले, ज्याला पुन्हा एकदा पालकांच्या समर्थनाच्या मजबूत संस्कृतीचा आधार मिळाला, परंतु 2023 पासून ते अपरिवर्तित राहिले. इंग्लंड आणि अमेरिका या दोन्ही देशांमध्ये मोजमाप अनुक्रमे एक टक्क्याने वाढून 63 आणि 65 वर पोहोचले, तर फ्रान्स आणि जर्मनी 59 आणि 60 वर अपरिवर्तित राहिले. ऑस्ट्रेलिया हा एकमेव देश होता जिथे त्यांचा DWBI एक टक्क्याने कमी होऊन 62 वर पोहोचला.
हा निर्देशांक PERNA मॉडेलचा वापर करतो, जो एका स्थापित कल्याण सिद्धांतावर आधारित आहे 1, पाच श्रेणींमध्ये 20 भावना विधानांचा समावेश आहे: Pसकारात्मक भावना, Eसंलग्नता, Rनातेसंबंध, Nनकारात्मक भावना आणि Aयश. मागील तीन महिन्यांत - केवळ Snapchat नव्हे - कोणत्याही डिव्हाइस किंवा अॅपवरील त्यांचे सर्व ऑनलाइन अनुभव विचारात घेऊन, प्रतिसादकर्त्यांना 20 विधानांपैकी प्रत्येकाशी त्यांच्या कराराची नोंद करण्यास सांगण्यात आले. उदाहरणार्थ, "मी ऑनलाइन जे काही केले ते मौल्यवान आणि उपयुक्त आहे असे मला वाटते," सकारात्मक भावना श्रेणीमध्ये, आणि "मला ऑनलाइन काहीतरी बोलायचे असते तेव्हा ऐकायला मित्र आहेत", रिलेशन्सच्या अंतर्गत. (सर्व 20 DWBI विधानांच्या सूचीसाठी ही लिंक पहा.)
ऑस्ट्रेलिया आणि युरोपमधील किशोरवयीन: आमच्या नवीन परिषदांसाठी डिजिटल वेल-बीइंग लागू करा
गेल्या वर्षी, आमच्या नवीनतम संशोधनाला आणि किशोरवयीन मुलांसाठीच्या आमच्या चालू वचनबद्धतेला चालना देण्यासाठी, आम्ही आमचा पहिला डिजिटल कल्याण परिषदेचा (CDWG) शुभारंभ केला, जो अमेरिकेतील किशोरांसाठी एक पायलट कार्यक्रम होता, जो 13-ते-16 वयोगटातील मुलांसाठी ऐकणे, शिकणे आणि डिजिटल अनुभव सुधारणेवर केंद्रित होता. थोडक्यात, तो कार्यक्रम ज्ञानवर्धक, फायदेशीर, आणि मजेशीर होता - इतका की या वर्षी, आम्ही त्याचा विस्तार करू आणि ऑस्ट्रेलिया आणि युरोपमध्ये, ज्यामध्ये इंग्लंडचा समावेश आहे, या दोन देशांमध्ये दोन नवीन "सिस्टर" कौन्सिल जोडू. आम्ही अपेक्षा करतो की त्या भौगोलिक क्षेत्रांमध्ये ऍप्लिकेशन प्रक्रिया लवकरच सुरू करू.
दरम्यान, SID 2025 च्या संयुक्त विद्यमाने, आमच्या काही अमेरिकावर-आधारित कौन्सिल सदस्यांनी किशोरवयीन आणि पालकांसाठी महत्त्वाच्या डिजिटल सुरक्षितता विषयांवर त्यांचे विचार सामायिक करण्यासाठी फॅमिली ऑनलाइन सेफ्टी इन्स्टिट्यूटशी सहयोग केला. सोशल मीडिया सुरक्षितपणे नेव्हिगेट करण्याबद्दल, प्लॅटफॉर्म आणि इतरांना चिंता कळवण्याचे महत्त्व, सुरक्षिततेच्या समस्यांबद्दल पालकांशी बोलण्यासाठी सूचना, आणि बरेच काही, याबद्दल आमच्या CDWG सदस्यांचे दृष्टिकोन ऐकण्यासाठी FOSI वेबसाइटवरील हा ब्लॉग पहा. या अनोख्या संधीबद्दल आम्ही FOSI चे आभार मानतो आणि आशा करतो की या मार्गदर्शन आणि सूचना जगभरातील कुटुंबांना अनुकूल वाटतील.
आमच्या CDWG कार्यक्रमाच्या विस्तारासह जगाच्या इतर भागांमधील तरुणांना अशाच प्रकारच्या संधी उपलब्ध करून देण्यासाठी आम्ही उत्सुक आहोत. तोपर्यंत, आम्ही प्रत्येकाला SID वर आणि संपूर्ण 2025 मध्ये डिजिटल सुरक्षिततेसाठी त्यांची भूमिका पार पाडण्यासाठी प्रोत्साहित करतो!
आमच्या डिजिटल वेल-बीइंग संशोधनातून Gen Z च्या ऑनलाइन जोखमींशी असलेल्या संपर्काबद्दल, त्यांच्यातील संबंधांबद्दल आणि मागील महिन्यांत त्यांच्या ऑनलाइन क्रियाकलापांबद्दलच्या त्यांच्या प्रतिबिंबांबद्दल निष्कर्ष मिळतात. एका ब्लॉग पोस्टमध्ये आम्ही जे शेअर करू शकतो त्यापेक्षा संशोधनात बरेच काही आहे. वेल-बीइंग इंडेक्स आणि संशोधनाबद्दल अधिक माहितीसाठी, आमचे वेबसाइट, तसेच अद्ययावत माहिती पत्रक, द संपूर्ण संशोधन निकाल, प्रत्येक सहा स्थानिकीकृत देशांकडून इन्फोग्राफिक्सपैकी: ऑस्ट्रेलिया, फ्रांस, जर्मनी, भारत, इंग्लंड आणि अमेरिका, आणि एक नवे दस्तावेज, “Voices for Digital Well-Being,” जो आमच्या काही भागीदार आणि सहयोगींकडून या संशोधनाच्या मूल्याबद्दलचे दृष्टिकोन संकलित करणारा असेल.
— जॅकलीन ब्यूचेरे, प्लॅटफॉर्म सेफ्टीच्या जागतिक प्रमुख